Bosna Savaşı’nda Sırp askerinin kurtardığı cami

 

Sırp askerlerince yüzlerce caminin yakıldığı 1992 – 1995 yılları arasındaki Bosna Savaşı’nda, ülkenin başkenti Saraybosna yakınlarındaki Byelaşnitsa dağındaki Umolyani köyünde bulunan tarihi Osmanlı camisinin yakılmasını bir Sırp askerinin önlediği rivayet ediliyor.

Byelaşnitsa dağı yakınlarında bulunan 13 köyün camileriyle birlikte yakıldığı 1993 yılında, bölgede bulunan Umolyani köyünün tamamının yakılmasına karşın bir Sırp askeri tarafından camiye dokunulmasına izin vermediği yönündeki iddia efsane ve hikayelere konu oldu.

Cami duvarında “Buraya dokunma” yazısı

Köyde yaşayan Muharem Fatiç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, savaştan sonra köye ilk geldiklerinde cami duvarında “Buraya dokunma” yazısıyla karşılaştıklarını söyledi.

Camiyi ayakta gördüklerinde büyük bir sevinç yaşadıklarını anlatan Fatiç, “Her şeye rağmen yüreğinde güzellik taşıyan Sırp askerine teşekkür ediyorum. Yakılan evlerimizi tekrar inşa etme fırsatı bulduk ama caminin yakılmamış olması savaş zamanı hem bize hem de ordumuza yardımcı oldu” dedi.

Köy sakinlerinden Bayro Suşiç ise caminin Osmanlı döneminde 15. yüzyılda inşa edildiğini tahmin ettiklerini ifade ederek, savaş sırasında caminin yakılmamasındaki sebebin köyde görevli olan bir Sırp askerinin “yapmakla yükümlü olduğu şeyi yapmak istememesi” olarak kaydetti.

Cami, Bosna Hersek Milli Eserleri Koruma Komisyonu tarafından “milli anıt” olarak koruma altına alındı.

Umolyani köyündeki caminin 1488 ila 1489 yılları arasında inşa edildiği tahmin ediliyor. İlk olarak ahşaptan inşa edildiği tahmin edilen cami minaresinin 19. yüzyıl sonlarında taşla kaplandığı ifade ediliyor.

Cami minaresinin taştan ve şerefesiz olmasının nedeni ise yağış ve selden korunması için. Cami avlusunda bulunan altı erkek mezarından ikisinin mezar taşında hac vazifelerini gerçekleştirdiklerine dair işaretler bulunuyor.

AA-Vesna Besic/Bosnahersek.ba