Hırvatistan ile Sırbistan birbirlerine karşı Uluslararası Adalet Divanı’nda açtıkları davada karşı tarafın ‘soykırım yaptığını’ kanıtlamaya çalışacak. Hırvatistan, 1991-1995 arasında Sırbistan’ı 12 bin 500 kişinin ölümünden sorumlu tutuyor.
Hırvatistan ile Sırbistan Birleşmiş Milletler’e bağlı Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı’nda farklı tezler ileri sürerek karşı tarafın soykırım yaptığını savunacak.
İlk davayı açan Hırvatistan, Sırbistan’ın, eski Yugoslavya’nın dağılması sürecinde 1948 tarihli Soykırım Sözleşmesi’ne aykırı davranarak etnik temizlik yaptığını öne sürerek tazminata mahkum olmasını istiyor.
Hırvatistan, 12 bin 500 kişinin ölümünden, bin 500 dini yapının harap edilmesinden Sırbistan’ı sorumlu tutuyor. Ayrıca 865 kayıp kişi için de Belgrad’tan bilgi talep ediyor.
‘Yugoslav ordusu soykırım amacından haberdardı’
Uluslararası Adalet Divanı’nda Hırvat hukukçular timi, Sırbistan’ın farklı bölgelerde Hırvat halkını yok etmek için açık niyet gösterdiğini öne sürdü.
Hırvat timindeki İngiliz hukuk profesörü Philippe Sands, “Sırbistan soykırıma engel olmadığı, bu fiili işleyenleri cezalandırmadığı için suçludur. Yugoslavya Silahlı Kuvvetleri, paramiliter grupların soykırım yapma amacından haberdardı. Kanıtlar çok nettir” şekline konuştu.
Sands, “Sayıları az da olsa, grubun bir bölümüne uygulanan her hangi bir sistematik yok etme soykırımdır” diyerek uluslararası hukukta en ağır suç sayılan bu eylem için küçük bir gruba yönelik yok edilme amacını kanıtlamanın da yeteri olduğunu söyledi.
1 Nisan’da sonuçlanması beklenen mahkemede Sırbistan tezlerini 10 Mart’tan itibaren savunacak.
15 yıllık dava
‘Soykırımı kanıtlama davası’ ilk olarak Hırvatistan’ın girişimiyle 1999’da başlamıştı. Eski Yugoslavya’nın dağılma döneminde vatandaşlarına soykırım uygulandığını iddia eden Hırvatistan, Sırbistan’ı Adalet Divanı’na şikayet etmişti.
Adalet Divanı’nın, Sırbistan’ın da böyle bir hakkı olduğuna karar vermesi üzerine harekete geçen Belgrad yönetimi, benzer iddialar ileri sürerek Hırvatistan aleyhine dava açmıştı.
Sırbistan daha önce karşı tarafın da çekilmesi halinde davadan vazgeçebileceği açıklamasında bulunmuşdu. Hırvatistan tarafı, savaş suçu işlemiş kişilerin yargılanmasını, ülkelerinden götürülen tarihi ve kültürel eserlerin iadesini ve kayıp kişilerin akıbetlerinin belirlenmesi gibi taleplerde bulunuyor.
Sırbistan daha önce Uluslararası Adalet Divanı’nda Bosna Hersek’in Srebrenitsa kentinde yaşanan katliam nedeniyle soykırım suçlamasıyla yargılanmıştı.
Adalet Divanı, 2007’de aldığı kararda, Srebrenitsa’da yaşananların soykırım olduğunu kabul etmiş ancak Sırbistan’ın bundan doğrudan sorumlu tutulamayacağına hükmetmişti