Potoçari Anıt Mezarlığı’nın Açılışının 11. Yıldönümü

Srebrenitsa soykırımında katledilen Boşnaklar’ın defnedildiği Potoçari Anıt Mezarlığı’nın açılışının 11. yıl dönümü vesilesiyle tören düzenlendi.

Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa yakınlarında bulunan Potoçari Anıt Mezarlığı’nda, anıta çelenk bırakılması, dua okunması ve saygı duruşuyla başlayan törene, Bosna Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç, Srebrenitsa Belediye Başkanı Çamil Durakoviç, Eski Yugoslavya için Savaş Suçları Mahkemesi Başkan Yardımcısı Carmel Agius, Srebrenitsa Anneleri Derneği Başkanı Hatica Mehmedoviç ile çok sayıda davetli katıldı.

Tören kapsamında, Potoçari Anıt Mezarlığı’nda, ziyaretçilerin Srebrenitsa’da 1995 yılında yaşananları, mahkeme kararları ve tanıkların ifadelerine dayanarak inceleyebileceği Belgeleme Merkezi’nin açılışı yapıldı.

Bosna Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı İzzetbegoviç, törende yaptığı konuşmada, Srebrenitsa’da yaşanan soykırımın bir daha hiç bir yerde tekrarlanmamasını umduğunu söyledi.

Srebrenitsa’da katledilen masum kurbanların huzur bulmayı hak ettiğini belirten İzzetbegoviç, “Srebrenitsa soykırımı dünya çapında bir suçtur. Srebrenitsa’dan ders çıkarmalı ve unutmamalıyız. Buradaki masum kurbanlar huzur bulmayı ve  hak ediyor. Suçluların adalet sistemi kapsamında gerekli cezayı alması için çalışmaya hayatımız boyunca devam edeceğiz” diye konuştu.

Potoçari Anıt Mezarlığı Yönetim Kurulu Başkanı Sadik Ahmetoviç ise tören kapsamında açılan Belgeleme Merkezi’nin önemine işaret etti.

Gelecek nesillerin Belgeleme Merkezi’nde bulunan kanıtları inceleyerek Srebrenitsa’da olanları daha iyi anlayacağını ifade eden Ahmetoviç, “Her sene 11 Temmuz tarihinde, yine gelecek nesillerin burada ne olduğunu bilmesi için Boşnaklar üzerinde yapılan soykırımı anıyoruz. Potoçari Anıt Mezarlığı’nda, burayı ziyaret eden kimseyi kayıtsız bırakmayacak şekilde bir eğitim içeriği oluşturmak için çalışıyoruz. Bu şekilde aynı katliamı yarın başka birisinin yaşamasını engelleyebiliriz” dedi.

Srebrenitsa Belediye Başkanı Çamil Durakoviç de Srebrenitsa’da yaşananlara dair gerçeklerin her gün ıspatlanması gerektiğini söyledi. Srebrenitsa soykırımında yakınlarını kaybeden Boşnakların her gün suçlular ile yüz yüze geldiğini vurgulayan Durakoviç, açılan Belgeleme Merkezi sayesinde artık kimsenin soykırımı inkar edemeyeceğini kaydetti.

“Potoçari Anıt Mezarlığı bizim kutsal toprağımızdır”

Srebrenitsa Anneleri Derneği Başkanı Hatica Mehmedoviç ise gelecek nesillerin Srebrenitsa’da ne olduğunu öğrenmesi gerektiğini belirterek, sözlerine şöyle devam etti:

“Potoçari Anıt Mezarlığı bizim Mekke’miz, kutsal toprağımızdır. Burada bulunan kanıtlar silgiyle silinemez, o yüzden bu anıt mezarlığını elimizden geldiğince geliştirmek zorundayız. Özellikle bugün açılan Belgeleme Merkezi, soykırımı inkar eden ve yaşanan gerçekleri farklı göstermek isteyenlere bir uyarı olacaktır.”

Eski Yugoslavya için Savaş Suçları Mahkemesi Başkan Yardımcısı Carmel Agius ise Srebrenitsa soykırımının İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’da yaşanan en korkunç suç olduğunu vurguladı.

Eski ABD Başkanı Bill Clinton, 11 yıl önce, resmi olarak Potoçari Anıt Mezarlığı’nın açılışını gerçekleştirmişti. Clinton’un resmi açılışı yapmasından kısa bir süre önce, 2003 yılı Mart ayında ise Srebrenitsa soykırımında katledilen ve mezarları bulunduktan sonra kimlik tespiti yapılan ilk 600 kurban buraya defnedilmişti.

Potoçari’deki mezarlığına şu ana kadar Srebrenitsa soykırımında katledilen 6 bin 241 kurban defnedildi. Potoçari Anıt Mezarlığı’nı bugüne kadar ziyaret edenler arasında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, eski Sırbistan Cumhurbaşkanı Boris Tadiç,Hırvatistan Başbakanı Zoran Milanoviç, Başbakan Ahmet Davutoğlu, Ab Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ile BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon’un da aralarında bulunduğu çok sayıda lider ziyaret etti.

Bosna’daki savaş sırasında, BM’nin güvenli bölge ilan ettiği Srebrenitsa, 11 Temmuz 1995’te Ratko Miladiç’e bağlı Sırp birlikleri tarafından işgal edildi. İşgal üzerine BMbünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, Sırplar’a teslim edildi. Otobüs ve kamyonlara bindirilen Boşnaklar’dan 8 bin 372’si götürüldükleri ormanlık alanlarda, fabrikalarda, depolarda hunharca katledildi. Katledilenlerin cenazeleri, ülkedeki çeşitli toplu mezarlara gömüldü. Toplu mezarlarda bulunan kurbanların kalıntıları kimlik tespit işlemlerinin tamamlanmasının ardından, her yıl 11 Temmuz’da düzenlenen soykırımı anma törenlerinde Potoçari’deki Anıt Mezarlığı’na defnediliyor.