Mostar Köprüsü’nün Yıkılışının 22. Yılı

Bosna Hersek’in güneyindeki Mostar kentinde Neretva Nehri üzerine, Osmanlı döneminde 1566 yılında inşa edilen tarihi köprünün Bosna’daki savaş sırasında Hırvat topçuları tarafından yıkılmasının 22. yılı dolayısıyla tören düzenlendi.

Tören, tarihi köprünün yıkıldığı saat 10.16 itibarıyla sirenlerin çalmasıyla başlarken, köprünün üzerinde buluşan vatandaşlar Neretva Nehri’ne zambak ve karanfil bıraktı. Törenin sonunda ise “Mostari” Atlayıcılar Kulübünden bir sporcu, köprüden nehre atladı.

“Mostari” Atlayıcılar Kulübünden Sasa Orucevic, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1993 yılında yaşananların unutulmaması gerektiğini belirterek, köprü olmadan yaşamanın ne denli zor olduğunu bildiklerini kaydetti.

Mostar Köprüsü’nün efsane atlayıcılarından Emir Balic de aslına uygun şekilde onarılan köprünün, 427 yıl sapasağlam ayakta kalan eskisinden daha uzun ömürlü olması temennisinde bulunarak, “Çocukluğumuzu ve gençliğimizi geçirdiğimiz bu köprüyü hep bizden biri, canlı bir varlık gibi gördük” dedi.

Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından 1566 yılında inşa edilen köprü, sadece şehre ismini vermekle kalmayıp yıllarca medeniyetleri, kültürleri birleştiren bir simge oldu.

24 metre yüksekliğinde, 30 metre uzunluğunda ve 4 metre genişliğindeki köprü, Mostarlı cesur atlayıcılar tarafından yıllarca atlama platformu olarak kullanılmaya devam ediyor.

Mostar kentinin ruhu olarak nitelendirilen köprü, 9 Kasım 1993’te Bosna’daki savaşın en acımasız saldırılarından birinin kurbanı oldu. Hırvat birliklerinin bir gün önce başlattığı yoğun top atışlarına dayanamayan eski köprü, 9 Kasım günü saatler 10.16’yı gösterdiğinde yıkılarak Neretva’nın sularına gömüldü.

Köprünün yıkılış görüntüleri kısa sürede tüm dünyanın gündemine otururken, bu kültürel mirasın hedef alınmasına başta Türkiye olmak üzere dünya sessiz kalmadı. Türkiye’nin girişimleriyle aslına uygun olarak yeniden inşa edilen köprü, 2004 yılında yeniden açılarak, medeniyet ve kültürleri birleştirme görevini üstlendi.

Mostar’daki tarihi köprünün inşasına, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO), İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırmaları Merkezi (IRCICA) ve Dünya Bankası’nın desteğiyle 1997’de başladı. Köprünün inşaatını Türk şirketi ER-BU üstlenirken Macar ordusundan dalgıçlar orijinal taşları nehir yatağından bulup vinçlerle çıkardı.

İnşaatı tamamlanan Mostar Köprüsü, çok sayıda devletin temsilcilerinin hazır bulunduğu bir törenle İngiliz Prensi Charles tarafından 23 Temmuz 2004’te açıldı. Mostar Köprüsü, eski Mostar şehriyle birlikte 2005 yılında Dünya Miras Listesi’ne eklendi.