Bosna-Hersek’in Siyasi Görünümü

 

Ülkenin siyasi yapısını, 1995 yılında imzalanan Dayton Barış Anlaşması (DBA) oluşturmuştur. Sözkonusu Anlaşma ve ekleri ile ülkenin aynı zamanda devlet sistemi ve Anayasası oluşturulmuştur.

Bosna Hersek_bDBA “sivil” ve “askeri” olmak üzere başlıca iki alanda düzenlemeler içermektedir. Anlaşmanın askeri yönlerinin uygulanması, Aralık 2004’e kadar NATO öncülüğündeki SFOR tarafından üstlenilmiş olup, bu tarihten sonra AB öncülüğündeki EUFOR Althea Harekatı tarafından yürütülmektedir. Ülkemiz de EUFOR’a katkıda bulunan ülkeler arasındadır. DBA’nın sivil yönlerinin uygulanmasından ise Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR) sorumlu bulunmaktadır. OHR, siyasi yönlendirmesini, ülkemizin de yer aldığı, Barışı Uygulama Konseyi Yönlendirme Kurulu’ndan (BUK-YK) almaktadır.

Bosna-Hersek, biri Bosna-Hersek Federasyonu, diğeri Republika Srpska olmak üzere iki entite ile Boşnak, Hırvat ve Sırp olmak üzere üç kurucu halktan ve ayrı bir yönetimi bulunan Brçko Bölgesi’nden oluşmaktadır. Boşnak ve Hırvatların oluşturduğu Bosna-Hersek Federasyonu içerisinde ayrıca 10 kanton bulunmaktadır.

B-H Cumhurbaşkanlığı Konseyi, üç kurucu halkı temsilen seçilen üç üyeden oluşmakta olup, Konsey Başkanlığı bahsekonu üç üye arasında sekiz aylık dönemlerle rotasyon usulü değişmektedir. B-H Bakanlar Konseyi Başkanı (Başbakan) ise B-H Cumhurbaşkanlığı Konseyi’nin önerisi üzerine, B-H Temsilciler Meclisi tarafından seçilmektedir. Ana Devlet Parlamentosu ise Temsilciler Meclisi ve Halklar Meclisi olmak üzere iki kamaradan oluşmaktadır.

Ana Devlet düzeyindeki bu yönetim yapılanmasının yanı sıra, B-H Federasyonu, Republika Srpska ve Kantonların da kendi Hükümetleri ve Parlamentoları bulunmaktadır.

Dayton Anlaşması’nın temelindeki düşünce, üç kurucu halkın (Boşnak, Sırp, Hırvat) ülke idaresinde biraraya gelerek uzlaşıyla karar almalarını sağlamaktır. Ancak uygulamada bu
kolay olmamaktadır. Aşırılık yanlısı politikacıların milliyetçi söylemlerini güçlendirmesi, mevcut siyasi yapıyı gererek uzlaşma çabalarına sekte vurmaktadır.

Ülke genelinde (Mostar hariç) yerel seçimler, 7 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Genel seçimler 2014 yılında gerçekleştirilecektir.

http://www.mfa.gov.tr