Prof. Dr. Sadettin Ökten, I·slam medeniyet tasavvurunda muhabbetin önemine değinerek, “I·nsan, muhabbeti muhabbet ehlinden o¨gˆrenir. Bu o¨gˆrenme zihni bir o¨gˆrenme degˆildir. Muhabbet ehlinin terbiyesinden gec¸en, onunla ortak bir hayatı en azından bir mu¨ddet ic¸in birlikte yas¸ayan insan, muhabbet dedigˆimiz o manevi hazzı agˆır agˆır deneyimlemeye bas¸lar.” dedi.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) ve Malezya Uluslararası İslam Üniversitesi (IIUM) iş birliğiyle düzenlenen “2. Uluslararası İslami Mimari Mirası Konferansı” (ISL@H 2019), İslami mimari alanında çalışan farklı ülkelerden uzmanları konuk ediyor.
$(window).load(function () { var s = document.createElement(“script”), el = document.getElementsByTagName(“script”)[0]; s.async = 1; s.src = “//cdn2.admatic.com.tr/showad/showad.js”; el.parentNode.insertBefore(s, el); });
FSMVÜ Topkapı Yerleşkesi’nde iki gün sürecek olan konferansa katılan Ökten, “İslam Medeniyet Tasavvurunda Sanat Eseri Üzerine Bir Deneme” başlıklı konuşma yaptı.
Sadettin Ökten, bireyin hayatta kars¸ılas¸tıgˆı nesne ve olguların her zaman iki boyutu olduğunun altını çizerek, şu bilgileri verdi:
“Bunlardan biri is¸levsel boyut, digˆeri ise simgesel boyuttur. I·s¸levsel boyut, isminden de anlas¸ılacagˆı u¨zere is¸e yarayan bir meseleyi c¸o¨zen, hayatı kolaylas¸tıran bir hususa delalet eder. Simgesel boyut ise aklın o¨tesinde yer alan duygusal alanımıza hitap eder. Her nesne ya da eylemde her iki boyut da birlikte bulunur.”
İs¸levsel bir nesne ya da eylemin zihnen kolayca anlas¸ılıp kus¸atılabildiğine işaret eden Ökten, buna karşılık simgesel boyutu agˆır basan sanat eserinin ise zihnen kus¸atılamadığına vurgu yaptı.
Prof. Dr. Ökten, tahlil ic¸in insanın ic¸ dünyasında u¨c¸ alanın bulunduğunu dile getirerek, “Bunlar ic¸gu¨du¨, akıl ve duygu alanlarıdır. Bunları birbirinden ayırmak imkansıza yakın bir zorluk ic¸eriyor. Ancak s¸unu so¨ylemek mu¨mku¨ndu¨r ki insan egˆitilebilen, daha dogˆrusu egˆitilmesi gerekli olan bir mahluktur. Burada o¨nemli olan bu egˆitimin hangi esaslara ve kıstaslara go¨re verilecegˆidir.” ifadelerini kullandı.
C¸agˆımızda evrensel olma iddiası tas¸ıyan iki bu¨yu¨k medeniyet tasavvuru olduğunu dile getiren Ökten, bunlardan birinin modernite digˆerinin ise I·slam medeniyet tasavvuru olduğunu aktararak, şöyle konuştu:
“I·slam medeniyet tasavvurunda ic¸gu¨du¨ kurallarla, akıl bilgiyle, duygu da sevgi veya daha dogˆru bir tabirle muhabbetle egˆitilir. Konumuz sanat eserinin hitap ettigˆi duygu alanı oldugˆu ic¸in I·slam medeniyet tasavvurunda bu alanın mu¨rebbisini ‘muhabbet’ olarak gu¨ndeme getirmemiz gerekiyor. I·nsan, muhabbeti muhabbet ehlinden o¨gˆrenir. Bu o¨gˆrenme zihni bir o¨gˆrenme degˆildir. Muhabbet ehlinin terbiyesinden gec¸en, onunla ortak bir hayatı en azından bir mu¨ddet ic¸in birlikte yas¸ayan insan, muhabbet dedigˆimiz o manevi hazzı agˆır agˆır deneyimlemeye bas¸lar.”
Sadettin Ökten, so¨zu¨nu¨ ettigˆi muhabbet ve nasihatin bir mu¨rs¸idi kamilin tahtı terbiyesi altında gerc¸ekleştiğini söyleyerek, “I·slam medeniyet tasavvuruna mensup bir sanatkar, bas¸langıc¸ta zanaat safhasından gec¸tikten sonra gerc¸ek manada sanat eseri ortaya koymak niyetinde ve nasibindeyse, mutlaka kalbini temizlemek zorundadır. Bu sayede oraya Allah’ın ilahi gu¨zelligˆinin tecelli ettigˆi cemal bahc¸elerinden yansımalar du¨s¸er. Sanatkar sahip oldugˆu yetenekle bu ilahi lu¨tufları fiziki alemde ortaya koydugˆu eserlerle bu¨tu¨n insanlara sunmak go¨revini u¨stlenmis¸tir.” dedi.
Sanat eserinin sihrinin ve cazibesinin sanatc¸ının duygu du¨nyasının zenginles¸mesinden, arınmasından ve durulas¸masından kaynaklandığını belirten Ökten, şöyle devam etti:
“Sanatkarın safiyet kesbederek cemal tecellilerine mazhar olan ic¸ du¨nyası, onun yine ilahi bir lu¨tuf olan yetenegˆi sayesinde I·slam sanatına ait sanat eseri haline gelir. Bu esere muhatap olan herkes eserin simgesel yani duygu du¨nyasına hitap eden boyutundan etkilenir. Eserin sihri ve cazibesi, cemal tecellilerinin go¨ru¨lu¨r hale gelmesinden bas¸ka bir s¸ey degˆildir. Kanaatime go¨re I·slam sanatının o¨zu¨ ve I·slam medeniyet tasavvuruna mensup sanatkarın o¨zgu¨n kimligˆi de buradan gelmektedir.” diye konuştu.
Türkiye, Malezya, Endonezya, İtalya, Bosna Hersek, Kosova, Ürdün ve Cezayir’den katılımcıların yer aldığı ISL@H 2019’a katılanlar, yarın tarihi yarımada gezisi ve Boğaz turuna katılacak.
Kaynak: AA
Kaynak: Haberler.com