Sular ısınıyor

Bu yıl, Sırbistan, Kosova ve Bosna Hersek’te, yerel ve genel seçim sandıkları kurulacak. Hal böyle olunca, her üç ülkede de, eski defterler yeniden açılmaya ve siyasi tansiyon yükselmeye başladı.

KOSOVA

17 Aralık’taki ikinci tur seçiminde Kuzey Mitrovica Belediye Başkanı seçilen Krstimir Pantiç, Kosova devlet sembolleri üzerine yemin etmek istemedi ve istifa etti. Bu sebeple, bu belediyedeki seçim, 23 Şubat’ta tekrarlanacak.

Bu kararın alındığı günlerde SDP Yurttaş Girişimi Başkanı ve Kuzey Mitrovica Belediye Başkan Adayı Oliver İvanoviç, EULEX Savcısının talebiyle, Kosova Özel Savcılığı tarafından tutuklandı. Bir ay gözetim altında kalmasına karar verilen İvanoviç, ‘1999-2000 yılları arasında savaş suçu işlemek ve savaştan sonra bazı cinayetlere karışmak’ ile itham ediliyor.

Seçimlerin tekrarına sebep olan ve yeniden aday olması beklenen Krstimir Pantiç de, İvanoviç ile aynı suçlamalar doğrultusunda, tutuklandı ve yeniden aday olmadı.

Kuzey Mitrovice Belediye Başkanlığı için, iktidardaki Arnavut partisi Kosova Demokratik Partisi-PDK’dan Florent Azemi, muhalefetteki Arnavut partisi Kosova Demokratik Birliği-LDK’dan Musa Miftari, Sırp Listesi’nden Goran Radiç ve SDP Yurttaş Girişimi’nden Oliver Ivanoviç yarışacak.
Mevcut şartlar altında, seçimi kimin kazanacağından ziyade, seçilen kişinin yemin edip etmeyeceği ve Kosovalı Sırpların tutukluluk halleri ülkenin kuzeyindeki tansiyonu da belirleyecek.

Kosova’daki bir diğer seçim de, büyük bir ihtimalle 22 Haziran’da gerçekleştirilecek olan genel seçimler. Öngörü için çok erken olsa da, bu seçim neticesinde, iktidarın el değiştirmesi söz konusu olabilir.

SIRBİSTAN 

Kosova ile özellikle kuzeyindeki her gelişmeyle yakından ilgilenen Sırbistan’da da sular bir türlü durulmuyor. Sırp İlerleme Partisi-SNS, Slobodan Miloşeviç’in kurucusu olduğu Sırbistan Sosyalist Partisi-SPS, Sırbistan Birleşmiş Bölgeler-URS, Sırbistan Sosyal Demokrat Partisi-SDPS ve Sancak Demokratik Eylem Partisi-SDA Sancak ile kurduğu koalisyon ortaklığını sonlandırdı.

Koalisyonun görünürdeki dağılma sebebi, Ekonomi Bakanı Saşa Raduloviç’in ekonomik reformların uygulanmasındaki siyasi isteksizlik gerekçesiyle istifası etmesi. Ancak asıl gerekçe SNS lideri Aleksander Vuçiç’in, hükümetin başarısını kendi hanesine yazdırmak istemesi. Cumhurbaşkanı Tomislav Nikolic’in, erken seçimin 16 Mart’ta yapılacağını açıkladığı toplantıda, hükümete övgüler düzmesi de bu doğrultuda okunmalı.

Kosova’da olduğu gibi Sırbistan’da da lokal yerel seçim söz konusu. Belgrad Belediye seçimleri, erken genel seçim ile aynı gün yapılacak. SNS’den yapılan açıklamaya göre, Rasim Lyayiç önderliğindeki SDPS ile SNS her iki seçimde de ittifak yapacaklar.

2012 yılında Muamer Zukorliç’i kast ederek; ‘Müftüye verilen her oy, Nikoliç ve Vuçiç’e destektir’ diyen Rasim Lyayiç’in, SNS listesinden on adayla seçime girmesi siyasetin bir cilvesi olsa gerek.

SDA Sancak lideri Suleyman Ugliyanin ise bu erken seçim kararından pek memnun değil. Kandırıldıklarını ifade eden Ugliyanin, seçime ‘Boşnak cephesi’ ile katılmayı hedefliyor.

Bu seçimde elde edeceği netice merakla beklenen bir diğer isim, eski Cumhurbaşkanı Boris Tadiç. Parti genel başkanlığından 2012’de ayrılan Tadiç, geçtiğimiz günlerde üyelikten de istifa etti. Tadiç, seçimlere katılıp, seçim sonrasında yeni parti kurmayı hedefliyor.

BOSNA HERSEK

Bu yıl sandık başında gidecek bir diğer Balkan ülkesi de Bosna Hersek. Bu seçimler neticesinde, hem ülke parlamentosunun, hem de üçlü Cumhurbaşkanlığı Konseyi’nin yeni üyeleri belirlenecek.

Her üç kurucu etnik unsurun da günden güne milliyetçi eksene kaydığı bir dönemde gerçekleştirilecek seçimler, birçok siyasi parti için sürprizler ile neticelenebilir. Hırvat ve Sırp cephesinde koalisyonlar dağıldı. Bu sebeple, özellikle Bosna Sırp Cumhuriyeti’ndeki siyasi aktörlerde değişim yaşanabilir.

Cumhurbaşkanlığı Konseyi’nin Hırvat üyesi Zelyko Komsiç’in istifası, SDP’de güç kaybına yol açacaktır. Komşiç, kuvvetle muhtemel, Güvenlik Bakanı Fahrudin Radonçiç’in partisi SBB ile seçim ittifakına gidecek. Fakat bu ittifakın başarılı olup olamayacağı tam bir muamma. Boşnak cephesinin en rahat partisi ise rahmetli Aliya’nın kurucuları arasında yer aldığı SDA.

Tüm bunlara karşılık, Belgrad’dan gelen son haber, Saraybosna’daki tüm siyasi hesapları unutturdu. Sırbistan’ın, ‘12 Temmuz 1992’de Srebrenitsa yakınlarında 9 Sırp’a yönelik savaş suçu işledikleri’ iddiasıyla, Srebrenitsa müdafii Naser Oriç’in de aralarında bulunduğu beş kişiyi tutuklanma talebi, Boşnak siyasileri birleştirdi.

Bosna Hersek eski Devlet Başkan Yardımcısı Eyüp Ganiç ve Bosna Hersek Ordusu’nun Sırp asıllı eski Generali Yovan Divyak’a yönelik tutuklama girişimlerinden ders almadığı anlaşılan Belgrad yönetiminin son hamlesi, Lahey’de yargılanan Karaciç ve Mladiç’e karşılık durumu eşitlemeyi hedefleyen ve netice ihtimali olmayan tam bir seçim hamlesi.

Ayhan DEMİR ve yeniakit.com.tr