Bosna Hersek’teki “Sırp Cumhuriyeti Günü” Referandumu

ABD Dışişleri Bakanlığı, Bosna Hersek’teki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nde anayasaya aykırı şekilde 9 Ocak’ın “Sırp Cumhuriyeti Günü” olarak kutlanması için referandum yapılmasını kınadı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mark Toner, yazılı açıklamasında, Sırp Cumhuriyeti yönetiminin Bosna Hersek Anayasa Mahkemesinin kararına aykırı şekilde önceki gün referandum düzenlediğini hatırlattı.

“ABD, bu yasa dışı referandumu kınamaktadır.” ifadesini kullanan Toner, ülkesinin hukukun üstünlüğünü baltalayan ve Dayton Barış Anlaşmasının uygulanmasını engelleyen Sırp Cumhuriyeti yönetiminin hesap vermesi yönünde hareket edecek yerel kurumları destekleyeceğini bildirdi.

Toner, Bosna Hersek’teki taraflara bölücü eylemlerden kaçınma ve acil olarak ihtiyaç duyulan reformlara odaklanma çağrısı yaptı.

Bosna Hersek’te Sırp Cumhuriyeti’nin kurulmasına ilişkin bildiri 9 Ocak 1992’de kabul edilmişti. Bu nedenle bu tarih, entite sınırları içerisinde “Sırp Cumhuriyeti Günü” olarak kutlanıyordu.

Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi, geçen yıl kasım ayında aldığı kararla, “Sırp Cumhuriyeti Günü”nün kutlanmasının “anayasaya aykırı” olduğuna hükmetmiş ve ilgili kanunun değiştirilmesini istemişti. Mahkeme, gerekçeli kararında, 1992 yılındaki bildirinin ülkedeki Boşnak ve Hırvat temsilcilerin katılımı olmadan kabul edildiğini ve tek taraflı olduğunu belirtmişti.

Mahkemenin kararını hiçe sayarak 9 Ocak’ı kutlamaya devam edeceklerini açıklayan Bosnalı Sırplar, Sırp nüfusun yoğun yaşadığı entite sınırları içinde referanduma gitme kararı almıştı. Geçen hafta konuyu görüşmek üzere yeniden toplanan Anayasa Mahkemesi üyeleri, yapılması planlanan referandumun da anayasaya aykırı olduğuna ve durdurulması gerektiğine karar vermişti.