Saraybosna Kuşatması’nın 23. Yılı

Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’nın 2 Mayıs 1992’de Sırp askerler tarafından kuşatılmasının 23. yıl dönümü dolayısıyla Kovaçi Şehitliği’nde tören düzenlendi.

Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’nın 2 Mayıs 1992’de Sırp askerler tarafından kuşatılmasının 23. yıl dönümü dolayısıyla Kovaçi Şehitliği’nde tören düzenlendi.

Tören kapsamında, Bosna Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi Boşnak üyesi Bakir İzzetbegoviç ve diğer yetkililer ülkenin ilk cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç’in mezarına çelenk bırakıp saygı duruşunda bulundu. Törene Saraybosna Kantonu yetkilileri, savaş gazileri dernekleri temsilcileri de katılırken, Bosna Savaşı’nda hayatını kaybedenlerin yakınları da mezarlara çiçek bıraktı, dua etti.

İzzetbegoviç, törenin ardından yaptığı açıklamada, 2 Mayıs’ın önemli bir tarih olduğuna dikkati çekerek, 23 yıl önce bugün Saraybosna savunmasının başladığını söyledi.

İşgalcilerin Saraybosna’da neye uğradığını şaşırdığını anlatan İzzetbegoviç, şöyle devam etti:

“Özel polis kuvvetlerimiz ve cesur gençlerimizin ortak operasyonuyla işgalcilere karşılık verdik, bu yüzden ondan sonraki 40 ay boyunca Saraybosna’ya bir daha adım atamadılar. O tarihte Saraybosna’da Yugoslavya Halk Ordusu’nun (JNA) çok sayıdaki askeri tutuklandı, bir kısmı da 1operasyonda hayatını kaybetti.”

O gün devlet başkanlığı binasının başarıyla korunduğunu anımsatan İzzetbegoviç, “Bunu başarmasaydık, radyo televizyon binasına geçeceklerdi ve şehir ikiye bölünürdü. Saraybosna’da JNA’nın 20’den fazla kışlası vardı o dönemde. Hepsi ayaklanırdı ve kim bilir Bosna Savaşı ondan sonra hangi yönde devam ederdi” diye konuştu.

2 Mayıs 1992’de neler oldu?

Yugoslavya Halk Ordusu’na (JNA) bağlı Sırp askerler, 2 Mayıs 1992’de Saraybosna’ya giriş ve çıkışları engelledi ve şehri tamamen bloke ederek, 1460 gün sürecek kuşatmayı başlattı. Saraybosna’da 2 Mayıs’ta, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ilk defa, hava saldırısını belirten sirenlerin sesi duyuldu. Fakat Bosna Hersek İçişleri Bakanlığı Özel Birimleri, Yeşil Bereliler Birliği Derneği ve diğer vatanseverler, devlet başkanlığı binasını korumayı başardı. JNA birliklerinin saldırısı, şehir kuşatma altında kalmış olmasına rağmen, etkili olmadı.

O sırada Portekiz’in başkenti Lizbon’daki barış görüşmelerinden dönen CumhurbaşkanıAliya İzzetbegoviç ve beraberindekilerin Saraybosna Havaalanı’nda esir alınması üzerine, Boşnak askerler ile devlet başkanlığı binasını ele geçirmek isteyen JNA birlikleri arasında 3 Mayıs’ta Dobrovolyaçka Sokağı’nda silahlı çatışmalar yaşandı.

Çatışmalarda 8 Boşnak, 7 Sırp hayatını kaybetti. 200 Sırp askeri de Boşnaklar tarafından esir alındı. Sırp esirler, merhum İzzetbegoviç’in serbest bırakılması karşılığında salıverildi.

Saraybosna Kantonu, 2 Mayıs’ı “Saraybosna Kantonu Günü” olarak kutluyor. Bosna Hersek’in 1992 yılındaki meşru siyasi yetkilileri ve devlet kurumları korunduğu için 2 Mayıs, bağımsız Bosna Hersek’in temellerinden biri olarak anılıyor.

AA