Bosna Hersek’in 1 Mart 1992’deki refarandumla bağımsızlığını kazanmasının hemen ardından, Sırp birliklerinin 6 Nisan 1992’de, başkent Saraybosna’yı kuşatmasının 24. yılında, şehirde anma programları düzenlendi.
İkinci Dünya Savaşı sırasında 1945’te yine 6 Nisan’da Nazi Almanyası işgalinden kurtulan Saraybosna’da düzenlenen törenlerde, her iki savaşta hayatını kaybeden kurbanlar anıldı.
Anma programları kapsamında, ilk olarak İkinci Dünya Savaşı sırasında hayatını kaybedenler için yapılan Sönmeyen Ateş Anıtı’nda tören düzenlendi.
Törene katılan Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzetbegovic ve Saraybosna Büyükşehir Belediye Başkanı İvo Komsic, anıta çelenk bırakarak kurbanlar için saygı duruşunda bulundu.
İzetbegovic, burada yaptığı açıklamada, Saraybosna’nın her zaman “savunma” ruhunu koruduğunu söyleyerek, “Saraybosna, Bosna’daki savaş sırasında da şehrin ruhunu ele geçirebilecek bir kuvvetin olmadığını göstermiştir.” dedi.
Heyetler daha sonra, Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı merhum Aliya İzetbegovic’in kabrinin de bulunduğu Kovaçi Şehitliğini ziyaret etti.
Törene katılan Ankara Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Asım Balcı, Saraybosna’ya bu özel günde yanında olmak için geldiklerini belirterek, “Türkiye, her zaman Bosna Hersek halkının yanında olmuştur ve olmaya da devam edecektir. Türkiye’den selam ve sevgi getirdik.” diye konuştu.
Törenler kapsamında son olarak, kuşatma altındaki Saraybosna’da hayatını kaybeden çocuklar için yaptırılan Saraybosna Çocukları Anıtı’nda tören düzenlendi.
Savaşta 9 yaşındaki kızını kaybeden Sabrija Zimic, Saraybosna’da bin 601 çocuğun hayatını kaybettiğini anımsatarak, “1995 yılında Markale pazarına yapılan saldırı sırasında kızımı kaybettim. Çoğu zaman çocuğumu nerede kaybettiğimi sorarlar ama biz çocuklarımızı kaybetmedik, bizim çocuklarımız öldürüldü.” dedi.
– 6 Nisan’da ne oldu?
6 Nisan günü, Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna için hem iyi hem de kötü anıları içinde barındırıyor.
Saraybosna, İkinci Dünya Savaşı’nda 6 Nisan 1941’da Nazi Almanyası tarafından bombalandı. Saraybosna, eski Yugoslavya ordusunun işgalci kuvvetlere karşı başlattığı operasyon sonucu, dört yıl sonra yine aynı gün, 6 Nisan 1945’te düşman işgalinden kurtarıldı.
1941-1945 arasında işgalcilerle yapılan mücadelelerde 7 bin 92’si Yahudi olmak üzere 10 bin 961 Saraybosnalı hayatını kaybetti.
Saraybosna, 6 Nisan 1992’de yeniden saldırıya uğradı. Sırp birlikleri tarafından kuşatılan ve her gün bombalanan kent, 31 Temmuz 1995’e kadar kuşatma altında kaldı.
Üç buçuk yıl süren kuşatma boyunca bin 601’i çocuk olmak üzere 11 bin 541 sivil hayatını kaybetti, kentteki tarihi ve kültürel eserler ve altyapı büyük zarar gördü.